علامت تجارتی چیست؟

علامت تجارتی  طبق تعریف انجمن بازاریابی امریکا، برند یا نمانام، (به انگلیسی: Brand)‏ یک نام، عبارت، طرح، نماد یا هر ویژگی دیگری است که مشخص‌کننده خدمات یا فروشنده محصولی خاص باشد که به وسیله آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز می‌گردد. عنوان قانونی برای برند، نشان تجاری است.

برند مجموعه گره های ذهنی یا تداعیات کارکردی، احساسی، عقلی و مزیت هایی است که ذهن بازار هدف را اشغال نموده است. تداعی معانی و برقراری ارتباط با تصاویر و نشانه ها از مزایا و فواید یک برند است. این مزایا یا فواید برند است که مبنای تصمیم گیری برای خرید آن واقع خواهد شد.

برند، همان چیزی است که مخاطب با دیدن، شنیدن، حس کردن و یا هرگونه ارتباطی با آن بصورت ذهنی (Conceptual)، دیداری (Visual) یا شنیداری (Verbal) صفات و ویژگی‌های آن را در ذهن و قلب خود تداعی می‌کند.

برند شامل همه احساسات، ویژگی ها و مفاهیمی است که به یک نام گره خورده است؛ برند، برداشت افراد از یک نام است.

در فارسی واژه برند معمولا برای اشاره به محصول یا خدمتی به کار می‌رود که ارزش اعتباری و اجتماعی بالایی داشته باشد. به بیان دیگر برند دارای ماهیت اجتماعی است و برندهای قدرت‌مند آن‌هایی هستند که افراد نسبت به آن‌ها حس مالکیت دارند و برای مثال می‌گویند: «این برند، اسم برند دلخواه من است». نمانام‌های برتر می‌توانند هیجان و عواطف مصرف‌کنندگان خود را برانگیزند و مشتریان نیز به این نام‌ها اعتماد داشته و از آنها انتظار خلق ایده‌های برتر و نوآوری در محصولاتشان را دارند.

در این راستا موضوع وفاداری به برند از مهمترین موضوعات موردتوجه شرکتها می‌باشد و شرکتها همواره به دنبال راههایی برای کسب و جلب وفاداری مشتریان می‌باشند. یکی از مهمترین معیارهای وفاداری به برند، عامل یادآوری و بازآوری برند با گروه کالایی خاص می‌باشد که زمینه را برای خریدهای مجدد مشتریان فراهم می‌آورد.

یک برند نیرومند باید از این صفات برخوردار باشد: ۱. تناسب ۲. جایگاه مناسب ۳. تحمل پذیری ۴. اعتبار ۵. الهام بخشی ۶. بی همتایی ۷. جذابیت

برند از نظر مصرف کننده یعنی: ۱. منشا یا مبدا محصول ۲. واگذاری مسئولیت به تولیدکننده ۳. خطرپذیری کمتر ۴. هزینه پرس و جوی کمتر ۵. نشانه کیفیت ۶. معامله یا عهد و پیمان با تولیدکننده محصول ۷. وسیله نمادین برای اظهار شخصیت

علامت تجاری یکی از مهمترین عناصر بازاریابی و موفقیت یک سازمان می باشد و تصویریست که سازمان یا شرکت شما را با همه ابعادش معرفی می کند و خلاصه ای از آنچه را که هستید یا می خواهید باشید را در ذهن بیننده، مشتریان، مصرف کنندگان و… ایجاد می کند.

در واقع نشانه ای است که شرکت یا سازمان شما را از رقبا متمایز می کند و همچنین معرف کالاها و خدمات ایجاد شده توسط شرکت شما می باشد.

در درجه نخست علامت تجاری (برند) یک تعهد است و می گوید که شما آن نام را می شناسید و به تعهد آن اعتماد دارید. اعتماد یک قدم اول حیاتی است که هدف علامت تجاری شتاب دادن به این قدم به وسیله نفوذ تعهد ضمنی علامت تجاری است.

اغلب علائم تجاری یک نشانه ویژه دارند که به عنوان یک میانبر برای به یادآوری تعهد علامت تجاری عمل می کند. این نشانه از رنگ، شکل، حروف، و تصاویر برای خلق یک تصویر متمایز استفاده می کند که هم برای جلب چشم ما و هم برای هدایت نظر ما در مسیری که می خواهد طراحی شده است. علامت تجاری ممکن است با آهنگ، شهرت، عبارات گیرا و … همراه باشد. تمامی قسمتهای تصویر علامت تجاری به عنوان یک محرک روانی یا محرکی که موجب پیوستگی تمامی نظرات دیگر در مورد علامت تجاری است، عمل می کند.

اگر در جزئیات دقیق شوید می بینید که هر چیزی یک علامت تجاری است، چرا که ما درکمان از دنیا را به وسیله خلق ارتباط درباره چیز های مختلف میسازیم. برای مثال یک درخت، تعهدی ضمنی از زیبایی و سایه را دارد. حتی کلمات نیز علامت تجاری هستند. به عنوان مثال زمانی که می گوییم “سرعت" ، در ذهنتان تصویری از یک ماشین سریع و… تداعی می شود. افراد هم علامت تجاری هستند. وقتی که مردم شما رامی بینند یا نام شما را می شنوند، تصویری از شما را که دارند به یاد می آورند (چیزی که شما می توانید فعالانه مدیریت کنید یا اجازه دهید که اتفاق بیفتد). در یک شرکت جایی که افراد قابل رویت برای مشتریان هستند، مثل یک شرکت خدمات تجاری، افراد آن شرکت قسمت بزرگی از علامت تجاری آن شرکت هستند.

نکاتی چند در خصوص علامت تجارتی

داشتن علامت تجاری اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد.

حق استعمال انحصاری علامت تجارتی فقط برای کسانی محسوب می شود که علامت خود را به ثبت برساند .

علامت تجارت قابل نقل و انتقال است و باید وفق مقرارت قانون ثبت علایم و اختراعات ایران به ثبت برسد .

اجازه استفاده از علامت ثبت شده به دیگران در ایران باید به ثبت برسد .

برای علامت گواهی ثبت علامت صادر خواهد شد .

مدت اعتبار ثبت علامت برای هر بار 10 سال است .

برای ثبت چند علامت باید به تعداد آنها اظهار نامه جداگانه داده شود .

تغییرات مربوط به نشانی رسمیت نخواهد داشت مگر اینکه به ثبت رسیده باشد .

مدارک لازم برای تقاضای ثبت علامت تجارتی

مدارک لازم برای تقاضای ثبت علامت تجارتی

مرحله اول :

سه نسخه اظهار نامه ثبت علامت تجارتی و تکمیل آن طبق نمونه پیوستی

در صورتی که علامت تجارتی متضمن تصویر یا نوشته بخصوصی باشد ده قطعه از تصویر ضمیمه شود.

مرحله دوم :

ارائه یک نسخه روزنامه رسمی که آگهی تقاضای ثبت علامت تجارتی در آن درج شده است .

یک برگ تقاضای ثبت علامت تجارتی (بشرح نمونه پیوستی )

ارائه یک نسخه روزنامه رسمی که ثبت علامت تجارتی در آن درج و منتشر شده است.

ارائه یک برگ تصدیق ثبت علامت تجارتی.

ارائه برگ پایان خدمت در مواردی که اعلام خواهد شد .

ارائه فتوکپی شناسنامه .

مراحل ثبت علامت تجارتی

سه برگ اظهار نامه ثبت علامت تجارتی از دایره فروش اوراق بهادار خریداری و مطابق نمونه پیوستی تکمیل شود.

اگر علامت مورد درخواست بصورت تصویر یا نوشته خاصی باشد 10 قطعه از تصویر یا نوشته مذکور بهمراه اظهارنامه تحویل اداره مالکیت صنعتی گردد.

تذکر 1:به تعداد هر طبقه اضافه یک قطعه تصویر مذکور باید اضافه گردد.

تذکر 2:سه قطعه از تصاویر مذکور در محل مخصوص اظهار نامه اظهار نامه ثبت علامت تجارتی الصاق گردد.

تذکر 3:اندازه نمونه ها نباید از ده سانتی متر از هر طرف تجاوز نماید .

مدارک ابرازی توسط مسئول اداره مورد بررسی اولیه قرار گرفته و جهت پداخت حق الثبت اظهار نامه ، متقاضی به حسابداری اداره هدایت می شود و کارشناس تعیین می گردد.

متقاضی به حسابداری اداره مراجعه و اظهار نامه را ارائه و فیش بانکی صدور می یابد . پرداخت وجه باید در شعبه بانک ملی مستقر در ساختمان ثبت صورت گیرد و پس از پرداخت وجه فیش به حسابداری ارائه گردد . مسئول حسابداری با ملاحظه فیش ضمن انعکاس در دفاتر مربوطه اظهار نامه را ممهور نموده و تحویل متقاضی میدهد.

مدارک (اظهار نامه و تصاویر)تحویل اداره شود . اظهار نامه در دفتر ثبت اظهار نامه ثبت شده و به مهر ساعتی همراه با روز و ماه و سال ممهور می گردد. برگ اول اظهار نامه ثبت علامت تجارتی تحویل متقاضی می گردد . برگ دوم اظهار نامه ضبط در سوابق شده و برگ سوم جهت بررسی در اختیار کارشناس معینه قرار می گیرد .

کارشناس مربوطه در ظرف 15 روز به تقاضای وارده رسیدگی و در صورت عدم ملاحظه سابقه ثبت و یا مشابهت با علایم ثبت شده و تعیین طبقه کالا اقدام به تهیه پیش نویس آگهی تقاضای ثبت علامت تجارتی می نماید .

تذکر 1:در صورتی که کارشناس در موقع رسیدگی ملاحظه نماید که علامت متقاضی قبلا ثبت شده یا مشابهت باعلایم ثبت شده دارد اخطار رد علامت را تهیه و بنظر مسئول اداره می رساند.

تذکر 2:در صورت رد تقاضای ثبت علامت تجارتی از ناحیه اداره ، متقاضی می تواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ از این تصمیم به دادگاه های حقوقی تهران شکایت نماید .

مسئول اداره پیش نویس آگهی تقاضای ثبت علامت تجارتی را امضا و به ماشین نویسی ارجاع و پس از تحریر آگهی مذکور آن را امضا می نماید . این آگهی که یک نمونه از علامت درخواستی به آن الصاق شده ضمن ثبت در دفتر اندیکاتور توسط مسئول این امر ، تحویل متقاضی می گردد تا به روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران(به نشانی تهران پارک شهر خیابان بهشت ساختمان دادگستری جمهوری اسلامی ایران )برده شود.

تذکر : متقاضی قبل از مراجعه به روزنامه رسمس باید اقدام به تهیه کلیشه تصویر علامت مربوط نماید و سپس کلیشه مذکور را بهمراه آگهی تحویل روزنامه رسمی نماید .

پس اراینکه آگهی تقاضای ثبت علامت تجارتی در روزنامه رسمی درج و منتشر گردید متقاضی 30 روز(با احتساب دو روز اضافه)بعد از تاریخ انتشار با در دست داشتن یک نسخه از روزناه مذکور به اداره مالکیت صنعتی مراجعه نماید و ضمن تقدیم یک برگ تقاضای ثبت علامت(بشرح نمونه)و یک نسخه از روزنامه فوق تقاضای ثبت علامت تجارتی را بنماید .

مسئول اداره پس از وصول تقاضا و روزنامه رسمی دستور ضمیمه شدن به پرونده را صادر و به کارشناس مربوطه ارجاع می نماید . کارشناس معینه پرونده را بررسی و در صورت عدم وصول اعتراص نسبت به تقاضای ثبت علامت تجارتی دستور پرداخت حق الثبت علامت تجارتی راصادر و اقدام به تهیه آگهی ثبت علامت تجارتی می نماید و ضمن گواهی مراتب را به نظر مسئول اداره رسانده و مسئول اداره پس از بررسی و امضا به ماشین نویسی ارجاع میدهد.

متقاضی به حسابداری مراجعه و مسئول حسابداری با ملاحظه پرونده و محاسبه فیش مبلغ حق الثبت را صادر و متقاضی برای پرداخت به شعبه بانک ملی مستقر در سازمان ثبت رجوع نموده و پس ا ز پرداخت وجه به حسابداری مراجعه و یک نسخه از فیش را تحویل حسابداری می دهد. مسئول حسابداری با ملاحظه فیش انعکاس در دفاتر مربوطه اظهار نامه را ممهور نموده و تحویل متقاضی میدهد.

متقاضی یک برگ تصدیق ثبت علامت تجارتی را از قسمت فروش اوراق خریداری و به اداره مراجعه و مدارک پرداخت حق الثبت و برگ تصدیق را ارائه و مسئول اداره دستور ضم به پرونده و ادامه عملیات ثبتی را صادر می نماید . یک قطعه از علامت در دفتر ثبت علایم و دفتر طبقات کالا الصاق و ثبت می شود .

مراتب در برگ تصدیق ثبت علامت در ج و ضبط پرونده شده و آگهی ثبت علامت تجارتی تحریر شده توسط مسئول اداره امضا و پس از ثبت در دفتر اندیکاتور جهت درج در روزنامه رسمی تحویل متقاضی می گردد.

متقاضی به روزنامه رسمی مراجعه و آگهی ثبت علامت تجارتی را جهت درج در روزنامه ارائه میدهد.

متقاضی با در دست داشتن یک نسخه از روزنامه رسمی منتشره مذکور به اداره مالکیت صنعتی مراجعه و روزنامه رسمی را جهت ضبط در پرونده ارائه می دهد . مسئول اداره باوصول روزنامه رسمی حاوی درج آگهی ثبت علامت تجارتی تصدیق ثبت علامت تجارتی را امضا و دستور تحویل آن را به متقاضی صادر می نماید . تصدیق ثبت پس از احراز هویت و اخذ رسید تحویل صاحب علامت می شود .

تصدیق ثبت علامت تجارتی از تاریخ اظهار نامه مربوط بمدت ده سال اعتبار دارد . در صورتی که صاحب علامت تمایل به استمرار سابقه ثبت داشته باشد می تواند حداکثر ظرف 6 ماه از انقضای اعتبار تصدیق ثبت اقدام به تجدید علامت نماید . در صورتی سپری شدن مدت 6 ماه علامت ثبت شده دیگر اعتبار قانونی نخواهد داشت .

هدف از ثبت علامت تجارتی چیست؟

ثبت برند ، هدف از ثبت علامت (ثبت برند، ثبت لوگو ، ثبت آرم تجاری ، ثبت اسم)

ثبت علامت ، علامت تجاری از طریق حصول اطمینان از حقوق انحصاری برای شناختن کالاها و خدمات یا اجازه دادن به دیگران مبنی بر استفاده از آن در صورت پرداخت مبلغ، صاحب اثر را محافظت می‌کند. مدت زمان این حفاظت متفاوت است ولی آرم تجاری قابلیت تمدید شدن نامحدود توسط پرداخت مبلغ مربوطه را دارد. محافظت آرم تجاری توسط مراجع قانونی که در اکثر نظام‌ها اجازه متوقف کردن تخلف در این زمینه را دارند، تایید می‌شود. از دیدگاه وسیع‌تر، علائم تجاری با رسمیت بخشیدن و دادن سود اقتصادی به صاحبان آنها، در سطح جهانی سرمایه‌گذاری می‌کنند و این ابتکار را ترویج می‌دهند. حفاظت علائم تجاری همچنین مانع تلاش‌های رقبای غیرمنصف، مثل متقلبان،‌ برای استفاده از علائم مشخص به منظور فروش محصولات و ارائه خدمات نامرغوب یا متفاوت می‌شوند. این نظام، آگاهی و امکان سرمایه‌گذاری جهت تولید و فروش کالاها و خدمات را در منصفانه‌ترین شرایط ممکن به مردم می‌دهد و از این راه تجارت بین‌المللی را تسهیل می‌کند.

نمونه تقاضای ثبت علامت تجارتی

بسمه تعالی

ریاست اداره کل مالکیت صنعتی

با ایفاد یک برگ روزنامه رسمی جمهوری اسلامی به شماره …………….. تاریخ ………… که تقاضای ثبت علامت طی اظهارنامه شماره ………………. در آن درج شده است و با توجه به اینکه در مهلت مقرر در قانون اعتراضی نسبت به آن واصل نشده و خواهشمند است اقدام لازم در جهت ثبت علامت مذکور بعمل آید .

امضای متقاضی ثبت علامت تجارتی

دامنه محافظت علامت تجاری چقدر است؟

تقریباً تمام کشورهای جهانی علائم تجاری را ثبت و محافظت می‌کنند. هر یک از دفاتر ملی یا ناحیه‌ای علاوه بر تسهیل آزمایش و جست و جو و مخالفت پنهانی اشخاص ثالث، ثبت علائم را که شامل اطلاعات کامل درخواست برای ثبت و تمدید است،‌ نگهداری می کنند، هر چند، نتایج چنین ثبتی محدود به کشور مربوطه (یا در مورد ثبت ‌های ناحیه‌ای کشورهای مربوطه) می‌باشد. به منظور جلوگیری از ثبت جداگانه در هر دفتر کشوری یا ناحیه‌ای ، WIPO ، نظام بین‌المللی ثبت علائم را اجرا می‌کند، این نظام توسط دو عهدنامه اداره می‌شود: توافق‌نامه مادرید، وابسته به ثبت بین‌المللی علائم و نیز پروتکل (موافقت‌نامه مادرید، شخص دارای اتصال توسط ملیت، مقر یا موسسه) با کشوری در ارتباط با یک یا هر دوی این عهدنامه‌ها می‌تواند براساس ثبت یا درخواست در دفتر آن کشور، ثبت بین‌المللی موثری در چند یا تمام کشورهای عضو اتحادیه مارید بدست آورد. علامت تجاری حقیقی یعنی ثبت علامت تجاری به نام شخص و /ثبت-علامت-تجاری حقوقی یعنی ثبت علامت تجاری به نام شرکت. تفاوت بین علامت تجاری حقیقی و حقوقی تنها در مدارک مورد نیاز آن میباشد. برای شخص حقیقی همه مدارک باید به نام شخص مورد نظر باشد و مرتبط به طبقه و فعالیت مورد نظر باشد. برای مثال کسی که جواز کسب آن مربوط به مواد غذایی باشد نمی تواند علامت را در طبقه غیر از مواد غذایی ثبت کند. برای شخص حقوقی تمام مدارک و مجوزها به نام شخصیت حقوقی یعنی شرکت باشد و طبقه مورد نظر برای ثبت باید در موضوع شرکت ذکر شده باشد. اگر طبقه مورد نظر در موضوع شرکت نباشد میتواند الحاق موضوع کند. یعنی موضوع مورد نظر را به شرکت اضافه کند و بعد از آن اقدام به ثبت برند کنند.